بررسی امکان استخراج ضمان از ادله روایی احترام

چکیده:

یکی از مبانی فقهی طرح‌شده به‌عنوان مبنای مسئولیت مدنی «احترام» است. علی‌رغم ذکر برخی آیات و سیره عقلا به‌عنوان مدرک قاعده احترام، مهم‌ترین مدرک قاعده احترام روایات دانسته شده‌ است. پرسش این است که آیا روایات مرتبط با احترام می‌توانند ضمان را که یک حکم وضعی است و اساس مسئولیت مدنی مبتنی بر آن است توجیه نمایند یا خیر؟ در این مقاله با عدم‌ پذیرش نظر فقهایی که از روایت «لایحل مال المسلم الا عن طیب نفسه» ضمان را استخراج کرده‌اند، دلالت دو روایت «لایصلح ذهاب حق احد» و «حرمه ماله کحرمه دمه» بر ضمان پذیرفته شده و با رد ایرادات مطروحه، اثبات گردیده مطابق نظر صحیح‌تر روایت اخیر در مقام تعظیم مؤمن است و تعظیم مؤمن با لحاظ حکم تکلیفی صرف مبنی بر حرمت تصرف در مال مسلمان سازگاری ندارد؛ بلکه تعظیم واقعی متوقف بر عدم جواز تصرف در مال مالک بدون اجازه‌اش و نیز ضمان در صورت از بین رفتن مال می‌باشد.
واژه‌های کلیدی:

ضمان، قاعده احترام، حکم وضعی، حکم تکلیفی، مسئولیت مدنی.

  دانلود مقاله بررسی امکان استخراج ضمان از ادله روایی احترام

نوشتن دیدگاه