چکیده
علم کارآفرینی، علمی میانرشتهای برگرفته از رشتههای مدیریت و اقتصاد است. امروزه کارآفرینی را موتور محرکه اقتصاد میدانند. در واقع اقتصادی را پویا میدانند که افراد و سازمانهای آن کارآفرین باشند. کارآفرینی اجازه سکون و رکود را میگیرد و اقتصاد را به سمت پویایی، خلاقیت و نوآوری سوق میدهد. اولین بار مارکس وبر موضوعی را مطرح کرد که آیا میان اخلاق دینی (پروتستانی) و پیشرفت اقتصادی سرمایهداری غرب رابطه مستقیم وجود دارد یا نه. سپس او ادیان دیگر را هم بررسی میکند تا پاسخی جامعتر به سؤال بدهد. و ادیان شرقی از جمله بودائی را هم بررسی میکند. در مورد پروتستان این نتیجه را میگیرد که روح حاکم در تعالیم پروتستان تقویتکننده ارزشهای اقتصادی و مؤید پیشرفت و توسعه است. در سالهای اخیر هم پژوهشهایی دراینباره انجام شده که تأثیر باورهای مذهبی بر راهاندازی کسب و کار جدید را بررسی میکند. پرسش آغازین ما در این است که آیا از منظر دین اسلام هم میتوان به این علم نگریست یا خیر. و اگر پاسخ مثبت است دین چه الگویی برای آن پیشنهاد میکند. سپس با توجه به عقیده مذهب تشیع که اهلبیت پیامبر (ص) را پیشوایان دین میداند، این موضوع پژوهش حاضر شد: الگوی اسلامی کارآفرینی از منظر ائمه اطهار (ع) چیست؟ پس از بررسی و غور در روایات و تحلیل محتوای هرکدام از آنها، و با توجه به مدل سهشاخگی دکتر اهرنجانی به یک دستهبندی سهبخشی از روایات رسیدیم. مدل سهشاخگی سه بعد ساختاری، محتوایی و زمینهای را مطرح مینماید. مدلی بر این اساس شکل گرفت. مدل بهصورت پرسشنامه آماده گردید. در این پژوهش 70 نفر از خبرگان حوزه و دانشگاه شناسایی گردیدند که از میان 28 نفر حاضر به همکاری شدند و آن را تکمیل نمودند. سپس بهمنظور رسیدن به مدل بهینه و حذف عاملهای تکراری پرسشنامه توسط تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل شد. و 20 عامل که بیشترین درصد واریانس را دارا بودند اکتشاف گردیدند.