چکیده:
این پژوهش با عنوان حقوق افراد در جنگ از دیدگاه اسلام با تأکید بر سخنان امام علی (ع) در نهجالبلاغه در هفت فصل به سامان رسیده است. در فصل اول بهعنوان کلیات، به تعریف موضوع، نحوه و حدود پژوهش، اهداف تحقیق و سابقه آن، بیان فرضیات و ... پرداخته شده است. در فصل دوم تعریف لغوی و اصطلاحی حق از دیدگاه دانشمندان اسلامی و غربی آورده شده، سپس نگاهی به معناشناسی حق از نظر قرآن و نهجالبلاغه پرداختهایم. در فصل سوم گزارشی از سیر تاریخی وضعیت حقوق افراد در جنگ در عصر جاهلیت و دوران خلفای راشدین سخن به میان رفته است. بعد از این فصول که بیشتر هدف آمادهسازی ذهن خواننده را در بر دارد به محتوای اصلی پایاننامه در سه فصل با عناوین حقوق افراد قبل از جنگ، حقوق افراد در حین جنگ و حقوق افراد بعد از جنگ نگاشته شده که البته در هریک از فصول، حقوق نظامیان و غیرنظامیان به تفکیک بیان شده است. امور ذیل از جمله این حقوق است: صلح، پیروی از دستورات فرمانده، فرار نکردن از جنگ و جهاد، پرهیز از آغاز کردن به جنگ، دشنام ندادن دشمن، رعایت حقوق شهروندان توسط سپاهیان، عدم آزار و اذیت غیرنظامیان نظیر زنان و کودکان و پیران، دلجویی از فرماندهان معزول، عفو دشمن شکست خورده، نکشتن دشمن شکست خورده، مداوای مجروحین، حقوق سربازان، رعایت حق اسیران، وفاداری به عهد و پیمان، مشورت کردن، صبر و... در فصل هفتم به مطالعه تطبیقی چند مورد از حقوق افراد در جنگ از نظر امام علی (ع) و حقوق غرب پرداخته شده است.
کلیدواژهها:اسلام، امام علی (ع)، نهجالبلاغه، حقوق، جنگ، زمامداران.