چکیده:
شناخت شخصیتی که اسوهی کامل بشریت است، برای هر انسانی ضروری است؛ ازاینرو در این نوشتار در پی بررسی تطبیقی ویژگیهای امام علی (ع) و امامت ایشان از دیدگاه علامه جعفری و جرج جرداق هستیم. هدف مورد نظر ما در این پژوهش آشنایی هر چه بیشتر با ابعاد شخصیتی امام علی (ع) است؛ چراکه شخصیت آن حضرت، شخصیتی فرامذهبی و حتی فراملی است و انتخاب جرج جرداق مسیحی نیز در همین راستاست تا شخصیت امام علی (ع) الگویی تمامعیار جهت رشد ابعاد وجودی انسانهای طالب کمال باشد. در این پژوهش، ابتدا در فصل شناخت امام علی (ع) ضرورت شناخت، دشواری شناخت، تاریخچهی شناخت، راههای شناخت و دیدگاه اقشار مختلف در مورد امام علی (ع) مورد بررسی قرار گرفته تا ضرورت شناخت امام علی (ع) اثبات شود. پس از اثبات ضرورت شناخت امام علی (ع) جهت شناخت هر چه بیشتر شخصیت امام علی (ع) رابطه ایشان با خدا، خود، دیگران و عالم هستی مورد بررسی قرار می-گیرد؛ از اینرو در فصل رابطه امام علی (ع) با خدا، فضایل حضرت در ارتباط با خدا، کتاب خدا، فرستاده خدا مورد بررسی قرار میگیرد. پس از آن به دلیل اهمیت و گستردگی امامت امام علی (ع)، در فصلی اختصاصی ابتدا به معناشناسی ولایت، امامت و خلافت در لغت، اصطلاح، قرآن و عرفان، بیان رابطهی اینها، تفاوت آنها با نبوت و رسالت، برتری مقام امامت از نبوت و مواردی از این قبیل پرداخته شده است و پس از آن جایگاه امامت در علم کلام، مراتب امامت، اهمیت و ضرورت امامت، ویژگیهای امامت، افضلیت امام علی (ع) در مقایسه با دیگر خلفا و اثبات امامت ایشان مطرح شده است. در فصل بعد با عنوان فضائل شخصی امام علی (ع) به بررسی اوصاف ظاهری و ویژگیهای شخصی حضرت پرداخته شده تا افضلیت امام علی (ع) که به عقیدهی امامیه از امتیازات وجودی امام معصوم است، اثبات شود. سرانجام در آخرین فصل جهت بررسی رابطه امام علی (ع) با عالم برون رابطه ایشان در سه بخش رابطه امام علی (ع) با دنیا، حکومت و آخرت تدوین شده است. در این بررسی تطبیقی آنچه در هر فصل به چشم میخورد، تشابه نظرات علامه جعفری و جرج جرداق است؛ بهاستثنای برخی موارد جزئی که خیلی کمرنگ به چشم میخورد. در مورد اختلاف نظر جرج جرداق، نقدهایی وارد شده که در این پژوهش سعی شده به آنها پاسخ داده شود. در نهایت نظر جرج جرداق مسیحی در اثبات افضلیت و حقانیت منصب امامت ایشان در غالب موارد بر نظرات علامه جعفری تطبیق دارد که این میتواند مهر تأییدی بر مظلومیت امام علی (ع) حتی در ادیان دیگر باشد.
کلیدواژهها:امام علی (ع)، جرج جرداق، علامه جعفری.